W procesach o stwierdzenie nieważności małżeństwa, tzw. rozwód kościelny często występuje osobowość niedojrzała, która czyni osobę niezdolną do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich, w myśl kan. 1095 n. 3 KPK’83. Występowanie u strony stanu niedojrzałości, nie wystarczy do uwodnienia nieważności małżeństwa, ponieważ ważne jest, aby jego nasilenie uniemożliwiło tworzenie wspólnoty małżeńskiej ze współmałżonkiem, czyli realizację obowiązków małżeńskich.

W psychologii opracowano pojęcie niedojrzałości jako:

- subiektywny system wartości,

- brak wrażliwości na wartości moralne,

- egocentryzm,

- labilność emocjonalna,

- niestałość zachowań,

- wysoki niepokój, 

- brak odporności na frustracje,

- podświadome, wymuszone mechanizmy obronne, odrealniające kontakt ze światem i samym sobą[1].

Wskazać również należy, że niedojrzałość - stan  psychicznej niezdolności musi być uprzedni, czyli istnieć przed lub w momencie zawierania małżeństwa. Nie oznacza to, że musi być całkowicie widoczny, gdyż może występować w formie tzw. „uśpionej”, bowiem niewypełnianie obowiązków małżeńskiej może ujawnić się dopiero w trakcie trwania wspólnoty małżeńskiej. W tego rodzaju sprawach niezwykłą rolę odgrywa powoływany w procesie biegły sądowy – psychiatra lub psycholog, który ma za zadanie ocenić stan osobowości stron w momencie zawierania związku małżeńskiego.

Dokonując analizy procesów, w których została udowodniona nieważność małżeństwa z powodu niedojrzałości, można zauważyć, iż przyczyną tego rodzaju osobowości jest pochodzenie z dysfunkcyjnej rodziny, bądź zbyt młody wiek osób zawierających małżeństwo.

Ocena niedojrzałości stron jako powód do rozpoczęcia procesu nieważności małżeństwa musi być badana bardzo szeroko, bowiem w procesie bardzo ważne jest udowodnienie jej występowania, a także wpływu na realizację obowiązków małżeńskich.